طاقهای سنگی جونقان

طاقهای سنگی جونقان:

طاقهای سنگی موسوم به خانوی(خان اوی)به معنای خانه خان در فاصله ۵۰ کیلومتری شهرکرد و ۲۸ کیلومتری شهر فارسان و ۸ کیلومتری جنوب شهر جونقان در ابتدای تنگ درکش ورکش و در مجاورت محل تلاقی رودخانه های کیار و جونقان واقه شده اند.این طاق سنگی ها یک یک اثر ترکیبی از دوره پارت ساسانی محسوب می گردد و در نوع خود کمیاب و شگفت انگیز و از عجیب ترین سبک معماری استفاده شده است.

این طاقها در منطقه ای برف گیر و بادگیر واقع شده اند و ظواهر امر نشانگر آن است که در گذشته وسعت این اثر تاریخی بیش از این بوده و به مرور زمان و طی گذشت قرنها تخریب گردیده است و در سطح فعلی این طاق سنگی سفالینه هایی از قرن هفتم هجری به دست آمده است.این طاق سنگی به عنوان بقایای تاریخ کهن منطقه بخش اعظم آن به مرور ایام تخریب و سطح آن بوسیله روسوبات شن و ماسه پوشانده شده است.

تنها حدود ۱۴ از این بنا متشکل از ۵ طاق با طاقهای سنگی خشکه چین و سقف قوسی در ضلع شمال و شرق سر پا بوده و به جا مانده است. به عبارت دیگر آنچه امروزه به جامانده دو طاق شمالی که به صورت قرینه ، دهانه آنها رو به جنوب و سه طاق شمعی که دهانه ورودی آنها روبه سمت غرب است.

این طاقها به صورت قوسی وبا استفاده از سنگ تراش بدون استفاده از ملات و با بکار گیری فن نخ کشی در کنار هم قرار گرفته است. این طاقها دارای پشت بام مسطح با شیب نسبتا زیاد به طرف جنوب قرار دارند. سنگهای تراش داده شده که در احداث این بنا به کار رفته به شکل مکعب مستطیل هستند.بر اساس موقعیت سوق الجیشی تنگ درکش ورکش و وجود این طاقها در ابتدای تنگ و راه کاروان روی که از آن عبور می کندساخت طاقها در ارتباط با جاده و تنگ مذکور بوده است.

این طاق سنگی ها به علت بی توجهی و عوامل طبیعی و انسانی دچار ضایعه و تغییرات فرمی شده اند. اما از آنجائیکه سنگ از مصالح محکم و با دوام است همچنان پابرجامانده اند . ایجاد راه ماشین رو در پشت و مشرف بر این طاقها در سال گذشته یکی از عوامل مهم آسیب رسانی به این طاقها بوده است .

به دلیا هم سطح بودن طاقها با کف جاده و واقع شدن در سینه کوه در فصل زمستان آبهای حاصل از برف و باران سرازیر شده از کوه مستقیما به داخل طاقها نفوذ کرده و در آنجا یخ می زند عرض کم جاده ونبودن محلی برای دور زدن خوروها،بعضی وسایل نقلیه به دور زدن خود بر روی طاق های سنگی فشار بیش از حد به آنها وارد کرده و در مواردی بیرون زدگی سنگها را به وجود آورده است .

بام اکثر طاقهای سنگی آنقدر دچار فرسودگی شده که تمام خاکهای بام کنار رفته و شسته شده و دیوار های کناری طاقها دچار ریزش شده اند

مرمت و نگهداری این اثر تاریخی توسط مراجع زیربط می تواند در آینده به عنوان یک جاذبه جهانگردی پذیرای ایرانگرد و جهانگرد بشود