دیوید لوریمر

اروپایی ها و آمریکایی هادر میان بختیاری ها|دیوید لوریمر

دیوید لوریمر

سروان «دیوید لوریمر» همکار ویلسون و یکی از اعضای اداره ی سیاسی هند بریتانیا بود. وی شخصی دانشمند و علاقمند به زبان، کتب، فرهنگ و تمدن مردمان بومی بود. هنگامی که نخستین بار وارد اهواز شد مأموریت یافت تا بیشتر اوقات خود را صرف مسافرت به نواحی بختیاری و ایجاد مناسبات نزدیک با بختیاری ها توسعه ی منافع انگلیس در خوزستان نماید که از جمله ی این منافع می توان به ایجاد یک مسیر کشتیرانی در اهواز اشاره نمود. پس از اینکه لوریمر به سمت کنسول انگلیس در خرمشهر منصوب گردید، حکومت هندانگلیس تقاضا کرد تا مسئله ی نفت بختیاری بجای اینکه به سفارت انگلیس در تهران محول شود به لوریمر واگذار گردد.

لذا او در مسئله ی نفت نقش زیادی را ایفا کرد و در پاییز۱۹۰۶م/ ۱۳۲۴هـ.ق به منطقه ی بختیاری سفر کرده و به خواسته های خوانین بختیاری گوش فرا داد. او سپس تقاضای آنها را در رابطه با حفاظت از میادین نفتی با شرکت سندیکای امتیازات مطرح نمود. اهمیت روابط نزدیک و صمیمانه با عشایر بختیاری در آن هنگام، بدین خاطر بود که به علت فقدان اقتدار یک دولت مرکزی در آنجا، بازرگانی در راه های خشکی در ید قدرت عشایر بود. به ویژه آنکه مسیر راه اصفهان که عمده ی اجناس بازرگانان انگلیسی به آن شهر فرستاده می شد از قلمرو عشایر بختیاری می گذشت. لوریمر که بعدها به مقام کنسول انگلیس در کرمان منصوب شد به واسطه ی علاقه به امور علمی و فرهنگی، مکرراً میان بختیاری ها رفت وآمد نموده و درباره ی ادبیات، گویش وسایر ویژگی های آنها تحقیق نمود. به ویژه گویش بختیاری ها سخت مورد توجه و بررسی او قرار گرفت و نتایج مطالعاتش در این مورد در نشریه ی انجمن پادشاهی آسیایی منتشر گردید. او در مقاله ی تحقیقی خود نشان داد که گویش بختیاری در اصل ایرانی و آمیخته با کلمات پهلوی قدیم و همچنین مخلوطی از واژه های عربی، ترکی و کردی است که ریشه ی قومی و عشیره ای دارد